บันไดแบบไหน ? ที่ปลอดภัยสำหรับทุกคนในบ้าน

บันได เป็นอีกส่วนประกอบสำคัญของบ้าน ไม่ว่าจะเป็นบันไดแบบไหน ความสะดวก และปลอดภัยต้องมาเป็นลำดับแรก รวมทั้งต้องสามารถตอบโจทย์การใช้ชีวิตของสมาชิกในบ้านได้เป็นอย่างดี โดยเฉพาะบันใดใน บ้านพักอาศัยที่ต้องมีการใช้งานทุกวัน วัสดุและขนาดลูกตั้ง และลูกนอน (ขนาดของบันได) ต้องเหมาะสมและได้มาตรฐาน มิเช่นนั้นก็อาจอุบัติเหตุตามมาได้ เพราะ“บันได” หนึ่งใน ส่วนประกอบสำคัญของบ้าน ความปลอดภัยในการอยู่อาศัย เป็นหนึ่งในส่วนประกอบที่สำคัญของการใช้ชีวิต เพราะชีวิตไม่ได้ต้องการแค่ความสะดวกสบาย แต่ส่วนประกอบต่าง ๆ ภายในบ้านต้องนั้นต้องมีความปลอดภัยด้วย 

มาตรฐานของบันไดบ้านที่ถูกต้องตามกฎหมายกำหนด  

หากถามว่า บันไดที่ถูกต้องตามมาตรฐานเป็นแบบไหน และควรมีกี่ขั้น คำตอบคือบันได้ที่มีความปลอดภัย และได้มาตรฐาน ต้องมีความกว้างสุทธิไม่น้อยกว่า 80 เซนติเมตร ช่วงหนึ่งสูงไม่เกิน 3 เมตร ลูกตั้งสูงไม่เกิน 20 เซนติเมตร (แนวตั้งในแต่ละขั้น) ลูกนอนเมื่อหักส่วนที่ขั้นบันไดเหลื่อมกันออกแล้ว ต้องเหลือความกว้างไม่น้อยกว่า 22 เซนติเมตร และต้องมีพื้นหน้าบันไดมีความกว้างและยาวไม่น้อยกว่าความกว้างของบันได

บันไดขนาดเท่าไรจึงจะเดินสบาย ใช้งานได้สะดวก?

สำหรับการพิจารณากำหนดขนาดลูกตั้งลูกนอนภายในบ้าน (ขนาดบันได) สถาปนิกจะคำนวณจากขนาดพื้นที่สำหรับสร้างบันได ระดับความสูงระหว่างชั้น และวัสดุบันไดเพื่อหาขนาดลูกตั้งลูกนอนตามสมควร

ทั้งนี้เจ้าของบ้านควรบอกแก่สถาปนิกหากมีสมาชิกผู้ใช้งาน โดยเฉพาะหากมีผู้สูงอายุที่เดินลำบาก ควรกำหนดระยะลูกนอนให้กว้างและลูกตั้งไม่สูงมาก โดยระยะแนะนำที่เดินสบาย คือลูกตั้ง 17 – 18 เซนติเมตร และลูกนอน 27 – 28 เซนติเมตร 

บันไดบ้านตามหลักฮวงจุ้ย เสริมพลังงานที่ดีให้กับผู้อยู่อาศัย 

ตามศาสตร์ฮวงจุ้ยแล้ว บันไดบ้านถือเป็นจุดที่พลังงานชี่ (Chi) ไหลผ่านขึ้นลงตลอดเวลา ดังนั้นการออกแบบจึงต้องให้ความสำคัญกับจำนวนขั้นบันไดเป็นพิเศษ โดยมีความเชื่อที่สืบทอดกันมาว่า จำนวนขั้นบันไดควรเป็นเลขคี่ เพราะเลขคี่สื่อถึงคนเป็น หรือพลังงานของสิ่งมีชีวิต ในขณะที่เลขคู่จะสื่อถึงคนตาย หรือพลังงานที่หยุดนิ่ง

บันไดตามหลักฮวงจุ้ย มีกี่ขั้นถึงจะดี? 

หลักการนับจำนวนขั้นบันไดที่นิยมใช้กันคือ “หลัก 4 หาร” หรือที่หลายคนรู้จักในชื่อ “เผิง อัง ป่วย เหล่” ซึ่งแต่ละพยางค์มีความหมายดังนี้

• เผิง (เกิด) ความเจริญรุ่งเรือง ก้าวหน้า 
• อัง (แก่) ความมั่นคง แข็งแรง (ในบางตำราอาจหมายถึงความชรา) 
• ป่วย (เจ็บ) ความเจ็บป่วย อุปสรรค 
• เหล่ (ตาย) การสูญเสีย ความตาย

วิธีการนับคือ ให้เริ่มนับขั้นที่ 1 เป็น “เผิง”, ขั้นที่ 2 เป็น “อัง”, ขั้นที่ 3 เป็น “ป่วย”, ขั้นที่ 4 เป็น “เหล่” แล้ววนกลับมานับขั้นที่ 5 เป็น “เผิง” ไปเรื่อยๆ โดยขั้นสุดท้ายของบันไดควรจะลงท้ายด้วยคำว่า “เผิง” หรือ “อัง” ซึ่งจะช่วยส่งเสริมพลังงานที่ดีให้กับบ้านนั่นเอง ดังนั้น จำนวนขั้นบันไดที่เหมาะสมจึงควรเป็นเลขคี่ เช่น 1, 5, 9, 13, 17, 21 หรือ 25 ขั้น เป็นต้น 

ทิศทางบันได หันไปทางไหนถึงเหมาะ?

นอกเหนือจากจำนวนขั้นบันไดแล้ว ทิศทางของบันไดภายในบ้าน ก็มีความสำคัญไม่แพ้กันตามหลักฮวงจุ้ยเลย เช่น 

• ทิศที่เหมาะสม ควรวางบันไดในตำแหน่งที่โปร่ง โล่ง และมีแสงสว่างส่องถึง เพื่อให้พลังงานที่ดีไหลเวียนได้สะดวก โดยอาจวางในตำแหน่งที่เยื้องกับประตูทางเข้าเล็กน้อย หรืออยู่บริเวณด้านข้างของตัวบ้าน 
• ทิศที่ควรหลีกเลี่ยง ไม่ควรสร้างบันไดให้อยู่ตรงกับประตูหน้าบ้านโดยตรง เพราะเชื่อว่าจะทำให้เงินทองไหลออกจากบ้านได้ง่าย เก็บเงินไม่อยู่ นอกจากนี้ควรหลีกเลี่ยงการวางบันไดไว้กลางบ้าน เพราะจะรบกวนความสงบของบ้าน และหลีกเลี่ยงการหันหน้าบันไดไปทางทิศตะวันตก ซึ่งเป็นทิศของคนตาย  

ข้อดีของการออกแบบบันไดให้เข้ากับไลฟ์สไตล์

การเลือก แบบบันไดบ้าน ที่เหมาะสมกับไลฟ์สไตล์ของสมาชิกในครอบครัว ไม่เพียงแต่จะช่วยเพิ่มความสวยงาม แต่ยังส่งผลต่อความสะดวกสบายและความปลอดภัยในการใช้งานอีกด้วย

• ครอบครัวที่มีผู้สูงอายุและเด็กเล็ก ควรเลือกบันไดที่มีความชันน้อย มีราวจับที่แข็งแรงตลอดแนว และอาจพิจารณาติดตั้งวัสดุกันลื่นที่ผิวขั้นบันได 
• คนรุ่นใหม่ที่ชอบความโมเดิร์น อาจเลือกแบบบันไดบ้าน 2 ชั้น ที่มีดีไซน์โปร่งโล่ง เช่น บันไดแบบไม่มีลูกตั้ง (บันไดลอย) หรือใช้วัสดุอย่างเหล็ก กระจกหรือไม้สีอ่อน เพื่อให้บ้านดูทันสมัยและกว้างขวางขึ้น
• บ้านที่มีพื้นที่จำกัด แบบบันไดบ้าน ทรงตรงหรือบันไดรูปตัว L อาจช่วยประหยัดพื้นที่ได้ดีกว่าบันไดรูปตัว U หรือบันไดเวียน 

ตัวอย่างไอเดียบันไดบ้านที่ให้ทั้งความสวยงามและปลอดภัย 

บันไดไม้สไตล์โคซี่  

บันไดไม้สไตล์ Cozy เป็นแบบบันไดที่ได้รับความนิยมตลอดกาล เพราะให้ความรู้สึกอบอุ่นและเป็นธรรมชาติ ด้วยเนื้อไม้ที่มีลวดลายและสีสันสวยงาม ซึ่งช่วยสร้างบรรยากาศผ่อนคลายและน่าอยู่ภายในบ้าน บันไดประเภทนี้เข้ากันได้ดีกับการตกแต่งหลายสไตล์ ไม่ว่าจะเป็นแบบคลาสสิก หรือแม้แต่ร่วมสมัย นอกจากนี้ยังสามารถเลือกใช้ไม้ชนิดต่าง ๆ เพื่อเพิ่มความพิเศษและความทนทานให้เหมาะกับการใช้งานจริง 

บันไดสไตล์ลอฟท์

บันไดบ้านสไตล์ Loft เป็นบันไดที่เน้นความเรียบง่ายแต่มีสไตล์เฉพาะตัว ด้วยโทนสีและวัสดุที่ไม่ซับซ้อน เช่น เหล็กดิบ ไม้ธรรมชาติ หรือวัสดุผสมผสานที่ดูเย็นสบายและทันสมัย บันไดสไตล์นี้เหมาะกับบ้านที่เน้นความมินิมอลและต้องการบำรุงรักษาง่าย เพราะส่วนใหญ่จะออกแบบให้ดูทนทานและไม่ต้องการการดูแลที่ซับซ้อน ทำให้เหมาะกับไลฟ์สไตล์คนรุ่นใหม่ที่ชอบความเรียบง่ายแต่โดดเด่น  

บันไดบ้านสไตล์โมเดิร์นมินิมอล 

บันไดบ้านสไตล์โมเดิร์นมินิมอลได้รับความนิยมอย่างมากสำหรับบ้านที่ต้องการความโปร่ง โล่ง และดูทันสมัย ด้วยรูปทรงเรียบง่ายไร้รายละเอียดเกินความจำเป็น การเลือกใช้กระจกนิรภัย (Tempered Glass) ที่มีความหนาและแข็งแรง เป็นพิเศษช่วยเพิ่มความปลอดภัยพร้อมสร้างความสวยงาม และความรู้สึกกว้างขวางให้กับพื้นที่ โดยบันไดสไตล์นี้ยังเหมาะกับบ้านที่มีพื้นที่จำกัด เพราะช่วยให้แสงส่องผ่านได้ดีและไม่บดบังสายตา  

เพราะความปลอดถัย ต้องมาก่อนความสวยงาม

ไม่ว่าคุณจะเลือกแบบบันไดบ้าน สวยงามแค่ไหน แต่สิ่งสำคัญที่สุดที่ต้องคำนึงถึง คือความปลอดภัย โดยมีมาตรฐานเบื้องต้นที่ควรพิจารณาถึง ตั้งแต่เรื่องความกว้างของบันได ความสูงของขั้นบันได ความลึกของขั้นบันได ชานพัก ราวจับ รวมไปถึงบริเวณบันไดที่ต้องมีแสงสว่างเพียงพอ ทั้งในเวลากลางวันและกลางคืน เพื่อเพิ่มความปลอดภัยในการอยู่อาศัยอีกด้วย  

ทั้งนี้ การออกแบบบันไดบ้าน ถือเป็นการผสมผสานระหว่างศาสตร์และศิลป์ ทั้งการคำนวณจำนวนขั้นบันไดตามหลักฮวงจุ้ย การเลือกทิศทางที่เหมาะสม ดังนั้น การออกแบบบันไดภายในบ้านให้เข้ากับไลฟ์สไตล์ ควบคู่ไปกับให้ความสำคัญให้เรื่องของความปลอดภัย เพียงเท่านี้คุณก็จะได้บันไดบ้านที่เป็นมากกว่าทางเชื่อม แต่เป็นพื้นที่แห่งความสุขและความปลอดภัยสำหรับทุกคนในครอบครัว 

คำถามที่พบบ่อย (FAQ) เกี่ยวกับแบบบันได้บ้าน